Hoàng tinh là loại cây thân thảo sống lâu năm, cao khoảng 1 - 2m, thân to 1cm, nhẵn bóng và rỗng. Thân rễ mọc ngang thành củ to, chia thành đốt hoặc phân nhánh, màu trắng ngà hơi dẹt. Củ dài tới 30-35cm, rộng tới 6-7cm. Lá chụm 6-10 lá, dài khoảng 12cm, đầu lá nhọn, dài cuốn lại. Hoa mọc ở kẽ lá rũ xuống mang 8-10 hoa, có màu đỏ hoặc hồng, dài khoảng 2cm, mọc rủ xuống. Quả mọng hình cầu màu xanh, quả chín ngả màu vàng.

Bộ phận dùng của cây Hoàng tinh:

Hoàng tinh là một vị thuốc có tác dụng điều trịbệnh như: bổ âm ích khí, nhuận phế kiện tỳ, cường kiện cân. Trong đông y, được sử dụng nhiều để chữabệnh ho ra máu, tiểu đường, ăn uống không ngon.

Thân rễ phơi hay sấy khô. Sau khi thu hoạch, thân rễ hoàng tinh được loại bỏ lông con, rửa sạch rồi cho vào nồi nước đun sôi, chần sơ qua. Sau đó, mang ra phơi hoặc sấy khô và bảo quản.

Phân bố: vùng đất ẩm, đất có nhiều mùn, vùng núi mát mẻ, có độ cao trên 1200 mét như Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, Lai Châu...Thu hoạch vào mùa thu đông.

Thành phần hóa học: Chất nhầy, tinh bột, đường...

Tính vị: vị ngọt, tính bình vào 3 kinh tỳ, phế và vị.

Tác dụng của Hoàng tinh: bổ âm dưỡng khí, kiện tỳ, nhuận phế, ích thận. Thường được sử dụng làmthuốc chữaho, ho ra máu, tiểu đường, huyết áp cao, cường gân cốt, hoa mắt, ù tai…

Cách dùng và liều lượng: Ngày dùng 12-16g hoàng tinh sắc với 300ml nước chia làm 2- 3 lần uống trong ngày hoặc có thể uống ở dạng bột, viên. Có thể dùng phối hợp với các vịthuốc khác

Một số bài thuốc có Hoàng tinh:

- Hỗ trợ điều trịtiểu đường: 300g hoàng tinh kết hợp với 200g gương sen, đem tán nhuyễn thành bột mịn, trộn với nước cháo loãng. Sau đó vo tròn lại thành những viên nhỏ như hạt ngô rồi đem phơi khô. Mỗi lần 15 viên, ngày uống 3 lần với nước sôi để nguội.

- Hỗ trợ chữaho ra máu: 1kg hoàng tinh, 300g bách bộ, 500g bạch lập, đem sấy khô, tán nhỏ thành bột rồi vo lại thành viên nhỏ bằng hạt ngô, đem phơi khô và dùng mỗi lần 15 viên, ngày dùng 3 lần.

- Điều trịsuy nhược cơ thể, tăng lượng hồng cầu trong máu, kích thích ăn ngon miệng:

+ Hoàng tinh 180g, đảng sâm 100g, hoàng kỳ 120g, củ mài 150g. Tất cả các thành phần đem sấy khô, tán nhỏ, trộn với mật ong và vo tròn tạo thành viên nhỏ như hạt ngô, đem phơi khô để dùng. Dùng một ngày 3 lần, mỗi lần 15 viên.

+ Hoàng tinh nấu và phơi 9 lần, nhai ăn hoặc tán bột ăn với cháo.

- Mạnh gân xương và làm đen tóc: Hoàng tinh, phối hợp với Thương truật, Địa cốt bì, lá Trắc bá, Thiên môn để ngâm rượu.

- Trịchứng lipid huyết cao: Dùng viên hạ mỡ (Hoàng tinh, Hà thủ ô, Tang ký sinh) uống liên tục trong 2 tháng.

- Trịchứng huyết áp thấp: Hoàng tinh 30g, Đảng sâm 30g, Chích thảo 10g, sắc nước uống, ngày 1 thang.

- Trịlao phổi: Hoàng tinh chế thành cao lỏng mỗi ml có 5g thuốc, mỗi lần uống 10ml, ngày 4 lần.

- Trịchứng cận thị: Hoàng tinh 9kg, Đậu đen 1kg, Đường trắng 1,5kg, chế thành sirô 10ml có 1g Hoàng tinh. Uống mỗi lần 20ml, ngày 2 lần.

- Trịnấm chân tay: Hoàng tinh 100g thái nhỏ cho vào lọ thêm cồn 75% 250ml, bịt kín ngâm trong 15 ngày, lọc qua gạc 4 lớp, vắt hết nước bỏ xác, thêm dấm thường 150ml trộn đều. Rửa sạch vùng bị nấm lau khô, bôi thuốc ngày 3 lần.

Lưu ý: Người mắc trường hợp như tỳ hư có thấp, ho có đờm nhiều, đầy bụng, tích trệ hoặc tiêu phân lỏng, tỳ vị hư hàn thì không nên dùng vị thuốc cây hoàng tinh.